CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH SZLAKÓW TURYSTYCZNYCH
Na stronie tej wykorzystano:
- opisy szlaków Agnieszki Warzechy - Tober, opublikowane w przewodniku "Beskidy 2" (Wydawnictwo "Pascal", Bielsko Biała, 1999),
- opis Szlaku Papieskiego, autorstwa Mariusza Zasadzińskiego, zamieszczony na stronie Wirtualnej Zawoi.
Uwaga! Podane poniżej letnie czasy przejścia, mogą ulec wydłużeniu w warunkach zimowych.
Przełęcz Krowiarki - Hala Krupowa - Jordanów
Znaki: czerwone.
Czas przejścia: około 8 godzin.
Znaki prowadzące z Przełęczy Krowiarki (Przełęczy Lipnickiej), pną się od razu stromo, po schodkach w skarpie na pierwsze wzniesienie Pasma Policy - Wyżni Syhlec (1121 m). Potem trakt wyrównuje się i łagodnie pokonuje kolejne odcinki. Szlak cały czas wiedzie lasem, z rzadka odsłaniając widoki na Babią Górę lub Policę. Po pokonaniu Wyżnego Syhlca, którego szczyt poznasz po obszernym, płaskim terenie, szlak wspina się na Broskę (1236 m), obchodzi ją łukiem i kieruje w stronę Hali Śmietanowej (Kiczorki, 1298 m). Odcinek ten jest łagodniejszy; większego wysiłku wymaga dopiero na ostatnim fragmencie.
Ze szczytu Kiczorki w kierunku zachodnim rozciąga się ciekawy widok na Pasmo Jałowieckie i dolinę Skawicy oraz odległe wzniesienia Beskidu Małego. Z Hali Śmietanowej możesz podziwiać Babią Górę. Na Kiczorce kończy się żółty szlak z przystanku PKS Zawoja Lajkonik przez Mosorny Groń i niebieski - łączący Halę Śmietanową z zielonym szlakiem, prowadzącym z Zawoi Centrum przez Halę Krupową do Sidziny
Znaki czerwone skręcają w prawo, w stronę Policy. Szlakiem, prowadzącym głównym grzbietem Policy, idzie się dość monotonnie, bez stromizn, ale i bez specjalnych wygładzeń. Wierzchołek osiąga się po 45 minutach. Dociera tu również szlak niebieski, łączący Pasmo Policy z Pasmem Orawsko - Podhalańskim i Gorcami. Stąd już tylko ok. 20 minut do węzła szlaków turystycznych przy schronisku na Hali Krupowej.
Od skrzyżowania, czerwony szlak wiedzie dalej w kierunku kolejnych wyniesień pasma. Najpierw, główny trakt omija szczyt Okrąglicy, pod którym znajduje się kaplica Matki Boskiej Opiekunki Turystów (czerwony szlak łączy z kaplicą wyraźna, krótka ścieżka, oznaczona drogowskazem). Później trakt systematycznie obniża się - jest łagodny, monotonny lecz malowniczy i tylko momentami stromo zbiega w dół. Najbardziej karkołomne jest zejście z ostatniego wzniesienia - Cupla (887 m). Dochodzą tu zielone znaki prowadzące z Myślenic przez Osielec. Nieco wcześniej - na Polanie Malinowe - ze szlakiem czerwonym krzyżuje się szlak niebieski, łączący Juszczyn ze Skawą Rabczańską
Zawoja Centrum - Hala Krupowa - Sidzina
Znaki: zielone.
Czas przejścia: około 5 godzin.
Szlak wiedzie z centrum Zawoi, obok kościoła skręca na polną drogę, między polami uprawnymi i pastwiskami wspina się stromo w górę. Osiąga pierwsze wzniesienie zwane Jaworzyną, na której zboczach rozsiane są liczne szałasy pasterskie. Następnie schodzi z drogi, po czym, mając po lewej stronie zabudowania przysiółka Makoszowo, osiąga Spalenicę (854 m). Wije się leśną drogą przez osiedle Hujdowa i rozpoczyna strome podejście pod Halę Śmietanową. Szlak prowadzi lasem, pnie się serpentynami, dając chwilę wytchnienia od karkołomnych podejść, a jeśli tędy schodzisz - to bez nadmiernego hamowania. Po chwili dojdziesz do traktu, gdzie szlak skręca w lewo (w prawo odbiega droga do Zawoi Mosorne). Odtąd znaki prowadzą stromo opadającym grzbietem Policy, porośnietym gęstym lasem świerkowym. Tutaj zaczyna się niebieski szlak na Kiczorkę. Na wysokości szczytu szlak wkracza na obszar rezerwatu im. prof. Klemensiewicza. O walorach rezerwatu informują specjalne tablice.
Szlak kieruje się ku Złotej Grapie, którą omija północnym zboczem i wychodzi na rozległą Kucałowską Halę, obok której stoi schronisko na Hali Krupowej. Potem biegnie przez Kucałowską Przełęcz (1170 m), gdzie skręca w prawo, obierając na krótko kierunek południowy. Po rozstaniu ze znakami czarnymi i przejściu obok początku nartostrady, szerokim łukiem wchodzi na Kardelkę. Później, wzdłuż potoku Kamienica zbiega do Sidziny. Zejście, na początku strome i mozolne, w miarę zbliżania do wsi łagodnieje.
Skawica - schronisko na Hali Krupowej
Znaki: niebieskie.
Czas przejścia: około 2,5 godziny.
Szlak zaczyna obok przystanku PKS Skawica Górna i długo prowadzi asfaltową drogę. Można zrezygnować z marszu tą trasą i podjechać autobusem do osiedla Oblice lub do przysiółka Sucha Góra (ostatni przystanek), skracając w ten sposób czas podejścia o około 45 minut. Początkowo szlak wiedzie doliną potoku Skawica Sołtysia. Za przystankiem droga rozwidla się: na prawo prowadzi do przysiółka U Bartoszków, na lewo zaś - w stronę Kucałowej Przełęczy. Szlak biegnie w lewo między gospodarstwami, obok leśniczówki, aż do lasu. Droga zatacza szeroki łuk, po czym dochodzi do kolejnego rozwidlenia, gdzie szlak ostro skręca w prawo i wraz z drogą pnie się mozolnie, stopniowo coraz bardziej stromo. Nieco później dołącza żółty szlak z Juszczyna. Obydwa pokonują ostatni odcinek - strome zbocze Okrąglicy. Szlak wspina się na nie i po kilku minutach dochodzi do schroniska na Hali Krupowej.
Juszczyn - schronisko na Hali Krupowej
Znaki: żółte.
Czas przejścia: około 4,5 godziny.
Ze stacji kolejowej w Juszczynie szlak biegnie ponad dolinę Skawicy, po czym odbija w lewo na odsłonięte zbocze Sarnowej Góry (513 m). Mija szczyt z lewej strony i po kilkunastu minutach dochodzi do centrum wsi, nieopodal kościoła. Szlak skręca w prawo i asfaltową drogą, wśród zabudowań podchodzi pod Jawornik (857 m). Za ostatnimi gospodarstwami asfaltowa droga przechodzi w bity trakt. Z początku wśród pól, po kilkuset metrach szlak dochodzi do lasu. Nie zagłębia się weń od razu; wyraźnie skręca w prawo jego skrajem. Dopiero po kilku minutach, podchodzi stromo pod górę i znika wśród drzew. Na pierwszym leśnym odcinku szlak zatacza nieznaczny łuk, później się wyrównuje i regularnie zdobywa kolejne partie szczytu. Za wierzchołkiem Jawornika las przerzedza się, odsłaniając widok na osiedla w dolinie potoku Cadyńskiego. Szlak schodzi do Karczmarzyków, krótki czas wiedzie asfaltem i skręca na skrzyżowaniu w prawo (niedaleko stąd znajduje się przystanek PKS Juszczyn - Polany). Dalej biegnie między polami, łagodnie wspinając się na Suchy Groń. Po kilkunastu minutach znowu prowadzi skrajem lasu, na krótko wchodząc do niewielkiego zagajnika. Kilkaset metrów dalej skręca nagle w lewo i wchodzi na niewyraźną ścieżkę. Od tego momentu zaczyna się stromizna. Szlak pokonuje Suchy Groń i podchodzi na zbocze Okrąglicy, skąd jest już niedaleko do schroniska na Hali Krupowej. Na tym odcinku towarzyszą mu znaki niebieskie, prowadzące ze Skawicy.
Sidzina Wielka Polana - schronisko na Hali Krupowej
Znaki: czarne.
Czas przejścia: około 1,5 godziny.
Dość stromy i niezbyt efektowny lecz najkrótszy szlak do schroniska na Hali Krupowej. Z przystanku PKS Sidzina Wielka Polana szlak biegnie drogą wzdłuż potoku Zakulawka, kierując się niemal od razu w górę. Doliną potoku zwaną przez mieszkańców Psią Doliną nie idziesz długo. Gdy droga wyraźnie skręca w lewo, szlak opuszcza ją kierując się na wprost i wspina pod Halę Krupową. Dalej prowadzi gęstym lasem, gdzie jeszcze przez chwilę słychać szum Zakulawki. Szlak cały czas wiedzie stromą ścieżką, rzadko pozwalając na chwilę wytchnienia. Mniej stromo jest dopiero za Halą Krupową.
Polica - Przełęcz Zubrzycka
Znaki: niebieskie.
Czas przejścia: około 2 godziny.
Ze szczytu Policy szlak schodzi razem ze znakami czerwonymi prowadzącymi do schroniska na Hali Krupowej. Wkrótce szlaki rozdzielają się. Niebieski wiedzie stąd na południe. Po kilkunastu minutach dociera do siodła pomiedzy Policą, a Czyrńcem (Syhlcem 1318 m). Obiega go z lewej strony nie wspinając się na szczyt. Wychodzi na południowe zbocze i dopiero wtedy, jakby w nagrodę, odsłania imponujący widok na okoliczne szczyty, przede wszystkim na Babią Górę. Wspaniale prezentują się stąd osiedla Sidziny i Zubrzycy, położone u stóp Kiełka (960 m). Łagodne zejście z Czyrńca prowadzi wysokopiennym lasem. Szlak w dalszej części wiedzie Pasmem Orawsko - Podhalańskim, przecinając drogi na przełęczach Zubrzyckiej i Spytkowickiej, aż do Przełęczy Sieniawskiej, gdzie wchodzi w Gorce i kończy się na Starych Wierchach.
Kojszówka - Polana Malinowe - Sidzina
Znaki: niebieskie.
Czas przejścia: około 3,5 godziny.
Od przystanku PKS w Kojszówce szlak wiedzie kolejno przez szosę, rzekę oraz obok stacji kolejowej, kierujac się nastepnie w stronę wsi Salowa. Tam wybiega na zbocze Burdelowej Góry (761 m), wspinając się wśród pól, a potem lasem. Okrąża wierzchołek z lewej strony, mijając po drodze kilka gospodarstw. Dalej odsłania się ciekawy widok w stronę Podhala i Gorców. Szlak krótko schodzi w dół, po czym zaczyna piąć się na główny grzbiet Pasma Policy. Osiąga go w okolicy siodła pomiędzy Narożem, a Cuplem, gdzie spotyka znaki czerwone prowadzące do schroniska na Hali Krupowej. Idą razem, po czym rozstają się na wysokości Polany Malinowe. Obok polany natkniesz się na Kapliczkę Partyzancką i Nekropolię Ugrupowań AK, walczących w Pasmach Policy i Babiej Góry.
W tych okolicach w roku 1944, rozegrała się jedna z największych w polskich górach walk pomiędzy oddziałami AK, a wojskami hitlerowskimi.
Po opuszczeniu Malinowej szlak wiedzie lasem aż do Sidziny, po czym schodzi do wsi w okolicy Domu Dziecka. Dalej prowadzi asfaltem w kierunku Toporzysk i kończy się w Skawie koło Rabki.
Szlak Papieski
Wyznaczony szlak upamiętnia ostatnią przed wyborem na papieża, górską wędrówkę Księdza Kardynała Karola Wojtyły, który szedł tędy 9. września 1978.
Długość szlaku: 18 km.
Czas przejścia: Skawica Górna - Przełęcz Krowiarki (Przełęcz Lipnicka): 5,5 godz.; Przełęcz Krowiarki - Skawica Górna: 5 godz.
Punkty do GOT: 26/21.
Szlak dość żmudny na odcinku Sucha Góra - schronisko na Hali Krupowej, miejsca widokowe na Suchej Górze, Kucałowej Przełęczy, przy schronisku na Hali Krupowej, Złotej Grapie i Kiczorce (Hali Śmietanowej), większość trasy przebiega lasem - szczytami i stokami Pasma Policy.
Oznakowanie: Znaki żółto - białe (barwy papieskie) w kształcie kwadratu złożonego z dwóch barwnych trójkątów. Oznakowanie Szlaku Papieskiego pokrywa się ze znakami szlaków turystycznych. Na odcinku Skawica - schronisko na Hali Krupowej są to znaki niebieskie, a ze schroniska do Przełęczy Krowiarki - znaki czerwone.
Opis miejsc na szlaku:
Opis skrócony z czasami przejść: Skawica Górna (450 m) - 60 min. - Sucha Góra (625 m) - 75 min. - Kucałowa Przełęcz (1170 m) - 5 min. - Schronisko PTTK na Hali Krupowej (1152 m) - 5 min. - Jasna Góra (1236 m) - 15 min. - Złota Grapa (1242 m) - 5 min. - rezerwat przyrody im. prof. Zenona Klemensiewicza - 20 min. - Polica (1369 m) - 60 min. - Kiczorka (Hala Śmietanowa 1298 m) - 30 min. - Brożki (1236 m) - 30 min. - Główniak (1093 m) - 15 min. - Syhlec (1125 m) - 15 min. - Przełęcz Krowiarki (Przełęcz Lipnicka 1012 m).
Skawica Górna (450 m) - początek Szlaku Papieskiego przy rzeźbionej tablicy pamiątkowej i dalej doliną Skawicy Sołtysiej w kierunku Suchej Góry.
Sucha Góra (625 m) - jeden z najwyżej położonych przysiółków Skawicy. Przy zejściu z drogi asfaltowej do lasu jest punkt widokowy na Dolinę Skawicy i Pasmo Jałowieckie. W przysiółku tym znajduje się najmniejsza szkoła podstawowa w Gminie Zawoja, w której gościła Maria Konopnicka w roku 1908.
Kucałowa Przełęcz (1170 m) - widokowy punkt w Paśmie Policy położony w północnej części Kucałowej Hali, będący jednocześnie rozwidleniem szlaków turystycznych w kierunku Sidziny (czarny i zielony), Jordanowa (czerwony), Zawoi (zielony), Juszczyna (żółty) i Babiej Góry (czerwony). Na pobliskiej Okrąglicy (20 min. szlakiem czerwonym) warta zobaczenia Kaplica i Droga Krzyżowa.
Schronisko PTTK na Hali Krupowej im. prof. Kazimierza Sosnowskiego (1152 m) - położone w obniżeniu grzbietu Pasma Policy, pomiędzy szczytem Policy, a Okrąglicą, w rejonie widokowego wierzchołka Złotej Grapy. Stanowi doskonałe miejsce widokowe na Tatry oraz wzgórza Orawy i Podhala. Na zachodzie rozciąga się Pasmo Podhalańskie z Syhlcem (Czyrńcem), ku północy widać wzniesienia Pasma Jałowieckiego, a za nim grzbiety Beskidu Małego, natomiast ku wschodowi mamy Beskid Makowski. Tak naprawdę nazwa Hali Krupowej jest używana dla określenia hali znajdującej się na południowych stokach Okrąglicy, a hala, na której stoi schronisko nosi nazwę Sidzińskie Pasionki.
Złota Grapa (1242 m) - miejsce widokowe na Pasmo Jałowieckie, Beskid Mały i Beskid Makowski
Rezerwat przyrody im. prof. Zenona Klemensiewicza - rezerwat leśny (wysokogórski bór świerkowy zachowany w stanie naturalnym) o pow. 58 ha, utworzony w roku 1972. Patron rezerwatu - wybitny językoznawca, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i członek Polskiej Akademii Nauk - Zenon Klemensiewicz, zginął w katastrofie lotniczej, jaka miała miejsce 2. kwietnia 1969, na północnym stoku Policy. Przez rezerwat przechodzi szlak turystyczny zielony do Zawoi Centrum.
Polica (1369 m) - najwyżej położone miejsce masywu i Szlaku Papieskiego, wierzchołek i stoki góry pokryte są lasami świerkowymi oraz występującą na tej wysokości kosodrzewiną. Ze szczytu odchodzi szlak turystyczny niebieski na Przełęcz Zubrzycką.
Kiczorka (Hala Śmietanowa 1298 m) - wspaniałe miejsce widokowe na Zawoję, masyw Babiej Góry, Pilsko, wzniesienia Beskidu Śląskiego, Tatry, Pasmo Jałowieckie, Beskid Mały i Beskid Makowski. Dawniej na stokach Kiczorki były hale pasterskie - stąd druga nazwa - Hala Śmietanowa. Obecnie całkowicie zalesiona. Ze szczytu odchodzą dwa szlaki turystyczne: żółty na przystanek PKS Zawoja Lajkonik i niebieski (łącznikowy) do szlaku zielonego, który prowadzi do Zawoi Centrum.
Główniak (1093 m) - na tym wzniesieniu zachowały się fragmenty okopów (pamiątka po II Wojnie Światowej), obecnie są to niewielkie podłużne wgłębienia zarośnięte lasem na jego południowych stromych zboczach.
Brożki (1236 m) - poniżej tego wzniesienia (około 50 m od szlaku) znajduje się drewniany schron turystyczny zwany "Chatką nad Mogiłą".
Przełęcz Krowiarki (Przełęcz Lipnicka 1012 m) - koniec Szlaku Papieskiego, oznakowany rzeźbioną tablicą pamiątkową. Na polanie umiejscowiony jest postument poświęcony Karolowi Wojtyle nawiązujący do jego pobytu w Zubrzycy Górnej w roku 1938, gdzie jako młodzieniec będąc w wojsku pracował w Junackim Hufcu Pracy przy budowie Drogi Karpackiej. Można tu również zobaczyć symboliczną płytę poświęconą wybitnemu językoznawcy, prof. Zenonowi Klemensiewiczowi, który zginął w katastrofie lotniczej 2. kwietnia 1969, na północnym stoku Policy. Miejsce to jest głównym wejściem na szlaki turystyczne Babiogórskiego Parku Narodowego, znajduje się tam Punkt Obsługi Zwiedzających BPN. Nazwa polany pochodzi od kobiet zwanych krowiarkami, które wypasały tu krowy. Przełęcz ta stanowi dobry punkt na początek wędrówek górskich: na Babią Górę (znaki czerwone), do schroniska PTTK na Markowych Szczawinach (znaki niebieskie), do Zawoi Policzne (znaki niebieskie), do Zubrzycy Górnej i Orawskiego Parku Etnograficznego (znaki zielone).
Fragment mapy "Beskid Makowski" wydawnictwa Compass